Piemontese

Piemontese

Rasa ta znana jest od czasów starożytnych. Jej ojczyzną są północno-zachodnie regiony Włoch: Piemont oraz część sąsiedniej Lombardii i Ligurii tworzące razem tzw. Wielki Piemont. Warunki środowiskowe nie sprzyjają tam intensywnej hodowli bydła mięsnego ze względu na suche lata i stosunkowo ostre zimy ograniczające dostępność pasz. Surowy klimat w połączeniu z genotypem (dolew krwi zebu pakistańskiego) spowodował wytworzenie rasy bydła bardzo wytrzymałego, dobrze przystosowanego do zróżnicowanych warunków żywienia i utrzymania. Pierwszą księgę hodowlaną założono w roku 1887, a konsolidacja rasy i praca hodowlana zmierzająca do doskonalenia cech mięsności rozpoczęła się po roku 1920.
Piemontese to rasa średniego kalibru. Dorosłe buhaje osiągają masę ciała 900 – 1000 kg przy wysokości w kłębie 145 cm i odznaczają się wspaniałą muskulaturą, zaś krowy ważą średnio 600 kg i mierzą w kłębie 140 cm.
Jedną z najważniejszych cech charakteryzujących bydło tej rasy jest hipertrofia mięśni spowodowana mutacją sekwencji kodującej miostatynę. Cecha „podwójnego umięśnienia” jest bliska utrwalenia w całej populacji rasy piemontese. Umaszczenie krów jest siwo-białe, czasami jasnobeżowe z charakterystyczną ciemną pigmentacją śluzawicy, uszu, rogów i racic. Umaszczenie buhajów jest ciemniejsze z czarnym podpalaniem na głowie i rogach. Zwierzęta te mają stosunkowo niewielką głowę, zwarty tułów, cienki kościec i, co jest bardzo charakterystyczne dla rasy, doskonałe umięśnienie zadu będące efektem genetycznie utrwalonej hipertrofii mięśni.
Piemontese jest rasą średnio wcześnie dojrzewającą; pierwsze krycie jałówek jest możliwe w wieku 16-18 miesięcy. Niska masa cieląt przy urodzeniu (cieliczki ok. 35 kg, buhajki ok. 40 kg) nie ogranicza przypadków trudnych porodów, co w połączeniu z dość słabą żywotnością cieląt jest pewnym mankamentem tej rasy. Krowy rasy piemontese produkują w czasie laktacji ok. 2000 kg mleka o wysokiej zawartości białka ogólnego, w tym kazeiny. Część populacji krów jest dojona. Mleko jest wykorzystywane do produkcji znanego sera – parmezanu.
Rasa piemontese posiada doskonałe walory opasowe i rzeźne, które szczególnie uwidaczniają się w warunkach intensywnego opasu. Nieznacznie niższe przyrosty dobowe masy ciała (1000 g) w porównaniu z rasą chianina czy marchigiana są rekompensowane wysokimi dobowymi przyrostami tkanki mięśniowej. Najlepsze efekty produkcyjne uzyskuje się opasając buhajki do 550-600 kg (15-18 miesięcy) a jałówki do masy ciała 400-450 kg (14-15 miesięcy). Wydajność rzeźna jałówek dochodzi do 65%, a buhajków, które bardziej niż jałówki są predysponowane do opasu, przekracza często tę wartość, co lokuje rasę piemontese pod tym względem w czołówce mięsnych ras bydła, przez co zwierzęta tej rasy osiągają najwyższe oceny w poubojowej klasyfikacji tusz metodą EUROP. Tusza i mięso są bardzo chude, udział mięsa w tuszy jest duży. Ma ono wysokie walory smakowe i dietetyczne ze względu na niską zawartość tłuszczu i cholesterolu. Niezaprzeczalne walory sprawiły, że bydło rasy piemontese jest obecne na wszystkich kontynentach, gdzie hodowane jest w czystości rasy i wykorzystywane z powodzeniem do krzyżowania towarowego. Poza ojczyzną rasa piemontese najbardziej znana jest we Francji, Danii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Niemczech oraz w Polsce, gdzie hodowana jest w czystości rasy oraz używana do krzyżowania towarowego. Znakomicie też sprawdziła się ona na zróżnicowanych klimatycznie obszarach Kanady, USA, Brazylii i Argentyny.

Zmiany ilościowe pogłowia żeńskiego PI

* od roku 2007 zestawienie obejmuje tylko krowy

(w latach wcześniejszych jest to suma krów i jałówek)

Masy ciała urodzeniowe i standaryzowane na 210 dni z podziałem na płeć PI

Literatura: Rasy bydła mięsnego. Ocena, charakterystyka i przydatność do opasu.

Ocena wartości użytkowej bydła ras mięsnych za lata 2004 – 2013